Έκτορ Κακνάβατος
Γεννήθηκε στον Πειραιά το Σεπτέμβριο του 1920 όπου και ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του. Σπούδασε Μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Στην Κατοχή πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση...
Γεννήθηκε στον Πειραιά το Σεπτέμβριο του 1920 όπου και ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του. Σπούδασε Μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Στην Κατοχή πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση...
Μια οκνή αράχνη
αποκοιμήθηκε στην αιώρα της
Η καταιγίδα υποχώρησε βιαστικά πίσω απ? το ουράνιο τόξο
παρασύροντας μαζί της όσο φως απέμεινε.
Πέρα στη δύση η κρύα νύχτα φρεσκολουσμένη
ετοίμαζε το άρμα της.
θραύσματα σιωπής αιωρούνται
αναγγέλλοντας την εαρινή ισημερία
πριονίζουν γλυκά της γης τα σκέλη
προοιωνίζουν τον ηχηρό τους θάνατο πάνω στις
έρημες πολιτείες
Original
Paurangi te ngakau e hine
Moe moe wairangi te wairua,
Maranga ma tangi hau ora
Tiro pei kata aroha irunga
Muri muri hui hui o u kape,
Kere kere aroha i runga
Maranga e hine kua rongo he rangi
Kahore he pouri ekore etaea ete aroha.
Maewa Kaihu, 1918
Με την ευκαιρία της λειτουργίας του νέου μουσείου της Ακρόπολης, δημοσιεύω ένα ενδιαφέρον άρθρο για τα ελγίνεια μάρμαρα.
Η καταστροφική λεηλασία του μνημείου άρχισε το 1801. Ο δισδάρης της Ακρόπολης βλέποντας τους λίθους του ναού να κατακρημνίζονται από το 300μελές συνεργείο του Έλγιν και τα θρυμματισμένα κομμάτια μιας μετόπης να διασκορπίζονται, επιχείρησε να ματαιώσει την προσπάθεια των Άγγλων.
Ήταν ανελέητη όμως η ισχύς της προστάτιδας Μεγάλης Δυνάμεως. Κιβώτια άρχισαν να συσκευάζονται και να μεταφέρονται φορτωμένα με τους θεούς των Ελλήνων. Ο Παρθενώνας, το Ερεχθείο, ο Ναός της Απτέρου Νίκης, τα Προπύλαια, όλα λεηλατούνταν.
Τα πρώτα κιβώτια με τα γλυπτά φορτώθηκαν στο ιδιωτικό πλοιάριο του Έλγιν "Μέντωρ", στον Πειραιά, τον Ιανουάριο του 1802. Το πλοίο λίγες μέρες αργότερα ναυάγησε έξω από τα Κύθηρα, παραμένοντας στον βυθό του Αιγαίου περίπου έναν μήνα. Στον Βρετανό πρόξενο στα Κύθηρα ο Έλγιν θα γράψει: "Τα κιβώτια περιέχουν πέτρες χωρίς ιδιαίτερα μεγάλη αξία, αλλά είναι για μένα πολύ σημαντικό να τις περισώσω". Οι θεοί των Ελλήνων ταξίδεψαν οριστικά τον Φεβρουάριο του 1803 με το πλοίο Braakel για τη σκοτεινή Γηραιά Αλβιόνα.
Το 1807 τα μάρμαρα του Παρθενώνα εκτέθηκαν για το κοινό στο σπίτι του λόρδου στο Park Lane. Η έκθεση έκλεισε μετά από δύο χρόνια και παρέμεινε προσιτή μόνο σε προνομιούχους επισκέπτες. Οικονομικές δυσπραγίες οδήγησαν τον Έλγιν σε σκέψεις για την οικονομική εκμετάλλευση της συλλογής, με τη μετατροπή του σπιτιού του στο Park Lane σε ιδιωτικό μουσείο και στην καθιέρωση εισιτηρίου για το κοινό. Άλλη σκέψη του ήταν να την κληροδοτήσει στο βρετανικό κράτος.
Στις αρχές του 1810 το Βρετανικό Μουσείο προσέγγισε τον Έλγιν προκειμένου να εξασφαλίσει τη συλλογή.
Τον Ιούνιο του 1816, ύστερα από μια μακροχρόνια συζήτηση με εκτεταμένες και έντονες διαφωνίες, η Βρετανική Βουλή των Κοινοτήτων ψήφισε ένα διάταγμα: " ο ανωτέρω αναφερόμενος λόρδος συμφώνησε να πουλήσει τα γλυπτά αυτά δια το ποσόν των τριάντα χιλιάδων λιρών, υπό τον όρο ότι όλη η παραπάνω αναφερόμενη συλλογή θα παραμείνει αδιαχώριστη στο Βρετανικό Μουσείο και ανοικτή για επιθεώρηση και θα φέρει την ονομασία "Ελγίνεια Μάρμαρα" και ο ανωτέρω αναφερόμενος λόρδος και κάθε πρόσωπο που θα αποκτά τον τίτλο του λόρδου του Έλγιν θα πρέπει να προστίθεται στους επίτροπους του Βρετανικού Μουσείου".
Κατά την σύνοδο της Βουλής των Κοινοτήτων στις 7 Ιουνίου 1816 ο βουλευτής Hugh Hammerslay κάνει την πρώτη καταγεγραμμένη πρόταση για την επιστροφή των μαρμάρων. Πρότεινε μάλιστα να φυλαχθούν προσεκτικά στο Βρετανικό Μουσείο -μέχρι να ζητηθούν από τους τωρινούς ή τους οποιουσδήποτε κυρίους της πόλης των Αθηνών.
Τα μάρμαρα απετέλεσαν πάλι αντικείμενο διαμάχης σε μια ανταλλαγή απόψεων, οι οποίες δημοσιεύτηκαν σε συνέχειες το 1890-91 στο περιοδικό του Λονδίνου Nineteenth Century. Στη συζήτηση έλαβε μέρος και ο Κωνσταντίνος Καβάφης, γράφοντας ότι "η τιμιότης είναι η καλλιτέρα πολιτική και τιμιότης εις την περίπτωση των Ελγινείων Μαρμάρων σημαίνει απόδοσις".
Το θέμα επανήλθε το 1924, όταν ο Harold Nicolson, της Υπηρεσίας Μέσης Ανατολής του Βρετανικού Υπουργείου Εξωτερικών, πρότεινε στην επέτειο της εκατονταετηρίδας από τον θάνατο του Byron στο Μεσολόγγι (19 Απριλίου 1824) να επιστραφεί η μία Καρυάτιδα του Ερεχθείου, την οποία είχε μεταφέρει ο Έλγιν στην Αγγλία.
Τη δεκαετία του 1960 ο Colin Mclnnes με την εκτενή αρθρογραφία του επανέφερε στο προσκήνιο το θέμα της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα. Πρότεινε μάλιστα να γίνει η αρχή με την επιστροφή της Καρυάτιδας και του κίονα από το Ερεχθείο.
Το 1938, κατά τη διάρκεια του καθαρισμού τους, τα μάρμαρα υπέστησαν ανεπανόρθωτες ζημιές, μετά την λείανσή τους με μεταλλικές βούρτσες!
Η επανόρθωση μάλιστα της ζημιάς επιτεύχθηκε με τη χρήση ενός είδους κεριού αναμεμιγμένου με τέιον, για να δοθεί στα μάρμαρα απόχρωση "λευκού ιριδισμού" όμοια με την αρχική τους την οποία έχει κάθε σπασμένη επιφάνεια λευκού μαρμάρου. Τμήματα μάλιστα των γλυπτών ίσως να σμιλεύτηκαν εκ νέου.
Οι λεπτομέρειες του δεύτερου αυτού βανδαλισμού βρίσκονται ακόμα επτασφράγιστες στα βρετανικά απόρρητα μυστικά έγγραφα και στα ημερολόγια συντήρησης του Βρετανικού Μουσείου, επιτείνοντας, 60 χρόνια αργότερα, την ένοχη σιωπή και την αμηχανία των "υπευθύνων" φορέων του Βρετανικού Μουσείου και του Κοινοβουλίου.
(Απόσπασμα από "Λεηλασίες αρχαιοτήτων")
Μ' άλαλο θυμό και πόνο μια αυτά πού' κλεψαν θαμάζει,
Μια σιχαίνεται τον κλέφτη σύψυχα κι ανατριχιάζει
Ω! που ζώντας και που σκόνη, δίχως σχώριο να γροικήση,
Ν' ακλουθιέται η αχορτασιά του η ιερόσυλη με μίση,
Και η εκδίκηση ως τον τάφο και πιο πέρα, το όνομά του
Να το κυνηγά, στο πλάγι του μωρόδοξου Ηροστράτου,
Και σε φύλλα λεκιασμένα και γραμμές που καίνε ας γίνη
Ατελείωτα να στράφτουν εμπρηστές ναών κι Ελγίνοι,
Καταδικασμένοι αιώνια στο ίδιο ανάθεμα κι οι δυο τους,
Που ίσως στο στερνό θε να' βρης και τον πιο χειρότερό τους,
Έτσι ας στέκουν, να τους βλέπουν τα μελλούμενα τα χρόνια,
Άγαλμα άσειστο, με βάση μοναχή, την καταφρόνια.
Ευχαριστώ την Ευαγγελία για το κείμενο και τις φωτό.
Below is the text of a lecture Albert Camus gave on Mediterranean culture at the Maison de la Culture in 1937, and indeed the reflections are very much of their time, with concerns over the Italian invasion of Ethiopia, the Spanish civil war and the rise of Nazi Germany. They are also, of course, the product of a Pied-Noir, a European born and raised in French colonial Algeria. The lecture is not so much interesting for its commitment to internationalism and collectivism; but for its attempt to describe a distinct Mediterranean culture and physical way of life, under threat from joyless northern Europeans, 'buttoned right up to the neck'.
Choke back your tears.Dissipate your fears. There is a hope to get through this crisis.
There is an alternative...
Many commentators now believe that Greece will end up restructuring its debt ? a euphemism for partial repudiation. I agree. But the reasoning seems to stop there, which is wrong. In effect, the consensus that Greece will end up defaulting is probably too optimistic.
Αναφορά στην επανάσταση του '21
Μια μικρή αναφορά στους πρότερους επαναστατικούς καιρούς, σπαράγματα σοφίας και πίστης για την ελπίδα της ανθρωπότητας ν' αναστηθεί! Με αγάπη συγκολλημένα (cut and paste it) για να διαθοθούν....
Spread out the spirit of Revolution!
'Ηρθαν οι πρώτες βροχές. 'Αλογα μουσκεμένα
Στέκονται κάτω απ' τα δέντρα με μισόκλειστα μάτια